Κόλπος Χανίων
Ο ευρύς και ανοικτός προς βόρεια-βορειοανατολικά Κόλπος Χανίων,
με βορειοδυτικό όριο του την Άκρα Σπάθα του Ακρωτηρίου Ροδωπός
και βορειοανατολικό την Άκρα Μαυρομούρι ή Σκίνου Πλευρά της
Χερσονήσου Ακρωτήρι, έχει άνοιγμα 17,5 μιλίων, εισδύει
επί 8,5 μίλια προς νότια-νοτιοανατολικά και αποτελεί μια απο τις
5 μεγάλες κολπώσεις της Κρήτης.
Προσβάλεται απ' όλους του βόρειους καιρούς, ενώ καταφανή σημείο
προς αναγνώριση του κόλπου, είναι η πόλη των Χανίων, που απλώνεται
στην ανατολική πλευρά του μυχού του.
Οι ανατολικές ακτές της Χερσονήσου Ροδωπός αποτελούν τις δυτικές
ακτές του Κόλπου Χανίων κα ι εκτείνονται επί 9 μίλια από την Άκρα Σπάθα,
βορειότερο άκρο του, μέχρι το Λιμάνι Κολυμπαρίου, στην ανατολική πλευρά
της ρίζας της Χερσονήσου.
Η Χερσόνησος Ροδωπού, μαζί με τη Χερσόνησο Γραμβούσας
αποτελούν σήμερα τις πιο αραιοκατοικημένες περιοχές της Κρήτης.
Η βραχώδης και απότομη Άκρα Σπάθα αποτελεί το βορειότερο
Άκρο της Κρήτης, του Κόλπου Κισάμου και του Κόλπου Χανίων.
Είναι αφώτιστη και για τον ασφαλή διάπλου της κατά τη διάρκεια της
νύχτας, στοχεύεται από τον κόκκινο τομέα φωτός του Φάρου της
Άγριας Γραμβούσας, (239ο – 235ο διόπτευση από θάλασσα) ο οποίος πρέπει
να αποφεύγεται.
Χαρακτηριστικό σημείο αναγνώριση ς της Ακρας Σπάθα, αποτελεί
ο Λόφος Ξοβίγλι (370 μέτρα) κώνικου σχήματος, που βρίσκεται
5/10 του μιλίου νότια του Ακρωτηρίου.
Στην ανατολική πλευρά της Άκρας Σπάθα βρίσκεται η θέση Κοντουρίδια.
Από την Άκρα Σπάθα, τα παράλια εκτείνονται προς νοτιοανατολικά επί
2,5 μίλια, σχηματίζοντας μικροκολπώσεις, μέχρι τη βραχώδη Άκρα Σκάλα
και κατόπιν στρέφονται προς νοτιοδυτικά επί 3/10 του μιλίου, μέχρι σημείο
της ακτής που ορίζει το βόρειο άκρο του Ορμίσκου Μένιες.
Ορμίσκος Μένιες
(Άνοιγμα 1/10 του μιλίου Είσδυση 1/10 του μιλίου Προσανατολισμός Ν.Α.)
Ο Ορμίσκος Μένιες, ή Καντζηλιέρης ή Άγιος Γεώργιος, είναι ο βορειότερος της Χερσονήσου Ροδωπού και παρέχει προστασία απο νότιους έως βόρειους ανέμους.
Σε μικρή απόσταση από την παραλία, βρίσκονται τα ερείπια του αρχαίου ναού της Δίκτυνας, ο οποίος ααναδείχθηκε σε μεγάλο λατρευτικό κέντρο, κατα την Ρωμαϊκή εποχή.
Κοντά στην παραλία, βρίσκεται επίσης το μικρό εξωκκλήσι του Αγίου Γεωργίου, με πηγάδι και νερό που δεν είναι πόσιμο.
Σε απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων δυτικά του ορμίσκου, βρίσκονται τα ερείπια της Μονής του Αγίου Γεωργίου.
Τακτικά δρομολόγια μικρών τουριστικών πλοίων, εκτελούνται από τον Πλατανιά.
Χάρτης
Ορμίσκος Λιμνονάρι
(Άνοιγμα 0,5/10 του μιλίου - Είσδυση 1/10 του μιλίου Προσανατολ. Α.Ν.Α.)
Από το σημείο της ακτής που ορίζει το νότιο άκρο του Ορμίσκου Μένιες, τα παράλια εκτείνονται προς νοτιοδυτικά για 7/10 του μιλίου, μέχρι τον Ορμίσκο Λιμνονάρι, ή Αλυκή, ή Αλίτζι, ο οποίος σχηματίζεται στις εκβολές του ποταμού Φούντα.
Στο μυχό του ορμίσκου βρίσκεται μικρή παραλία με χοντρά βότσαλα.
Σε απόσταση 4/10 του μιλίου νότια του νότιου ορίου του ορμίσκου Λιμνονάρι, βρίσκεται η βραχώδης Άκρα Λιμνονάρι.
Χάρτης
Από την Άκρα Λιμνονάρι, τα παράλια συνεχίζουν την πορεία
τους προς νότο επί 2,5/10 του μιλίου σχηματίζοντας μικροκολπώσεις,
μέχρι τη βραχώδη Άκρα Χοιρονήσι.
Ορμίσκος Βλυχάδες
(Άνοιγμα 3/10 του μιλίου - Είσδυση 2,5/10 του μιλίου - Προσανατολ. Α.)
Η Άκρα Χοιρονήσι αποτελεί το βόρειο όριο του Ορμίσκου Βλυχάδες, νότιο όριο του οποίου είναι σημείο της ακτής που σχηματίζεται 3/10 του μιλίου νοτιότερα.
Χωρίζεται σε νότιο και βόρειο, από στενή λωρίδα γης, μήκους 1,5/10 του μιλίου.
Αμέσως δυτικά του ορμίσκου, βρίσκεται η θέση Σφακοπέρασμα.
Χάρτης
Περίπου 1 μίλι νότια της Άκρας Χοιρονήσι, σχηματίζεται μικρός ορμίσκος
νοτιοανατολικής κατεύθυνσης, στον οποίο εκβάλει ο ποταμός
Εγκρέμνακας, ενώ λίγο νοτιότερα βρίσκεται η θέση Μαύρες Στράτες.
Σε απόσταση 3 μιλίων νότια της Άκρας Χοιρονήσι, και 2,2 μιλίων βόρεια
του λιμένα Κολυμβαρίου, βρίσκεται η Άκρα Πότης ή Κρεμμύδι.
Ορμίσκος Αφράτα
(Άνοιγμα 6/10 του μιλίου - Είσδυση 0,5/10 του μιλίου - Προσανατολ. Α.)
Από την Άκρα Πότης οι ακτές εκτείνονται προς νότο επί 6/10 του μιλίου, μέχρι τον μικρό Ορμίσκο Αφράτα.
Βραχώδη αβαθή καλύπτουν τις νότιες ακτές και το μυχό του ορμίσκου, όπου βρίσκεται και η ομώνυμη παραλία.
Χάρτης
Από τον Ορμίσκο Αφράτα, οι ακτές εκτείνονται προς νότο επί 1,5 μίλια,
μέχρι το Λιμάνι Κολυμπαρίου, που βρίσκεται στην ανατολική ρίζα της
Χερσονήσου Ροδωπός.
Ο βόρειος λιμενοβραχίονας, μήκους 300 μέτρων και ανατολικής
κατεύθυνσης, προστατεύει το λιμάνι από βορά.
Στην κεφαλή του λιμενοβραχίονα λειτουργεί Φάρος με τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
Σχήμα 21 του Φ.Ε.Α.
Στίγμα Περίοδος Ύψος Φωτοβολία Χαρακτηριστικά
Β 35o 33' 0'' Αναλ. Πρασ. 4'' 8 μέτρα 4 μίλια Σιδηρόπλεκτος οβελός με εξώστη, μεταλλική
Α 23o 46' 9'' 0,4'' + 3.6'' = 4'' στήλη και πράσινη οριζόντια λουρίδα
Από την ανατολική πλευρά του το λιμάνι προστατεύεται με λιμενοβραχίονα
μήκους περίπου 330 μέτρων και βόρειας κατεύθυνσης.
Επί της κεφαλής του λιμενοβραχίονα, λειτουργεί Φάρος με τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
Σχήμα 21 του Φ.Ε.Α.
Στίγμα Περίοδος Ύψος Φωτοβολία Χαρακτηριστικά
Β 35ο 32' 9'' Αναλ. Ερυθ. 4'' 8 μέτρα 4 μίλια Σιδηρόπλεκτος οβελός με εξώστη, μεταλλική
Α 23ο 46' 9'' 0,4'' + 3,6'' = 4'' στήλη και κόκκινη οριζόντια λουρίδα
Στη δυτική πλευρά του νότιου λιμενοβραχίονα, βρίσκεται το παλιό Αλιευτικό Καταφύγιο Κολυμπαρίου, το οποίο πλέον εσωκλείεται από τους νέους λιμενοβραχίονες στο νέο λιμάνι.
Ο μυχός του Κόλπου Χανίων, χαμηλός και αμμώδης στο δυτικό μέρος του
και λίγο ψηλότερος και βραχώδης στο ανατολικό του, εκτείνεται επί 13,5 μίλια
από δυτικά προς ανατολικά.
Μπορεί να χωριστεί σε δύο τμήματα, ανατολικό και δυτικό, με κέντρο την
Άκρα Αγία Μαρίνα και τη Νησίδα Θοδωρού.
Βράχοι πάνω και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, βρίσκονται κατά
διαστήματα ανοικτά των ακτών, ενώ στα παράλια του κόλπου, κατά
περιόδους εντοπίζονται υπολείμματα πυρομαχικών, που εξουδετερώνονται
από ειδικά κλιμάκια.
Η δυτική πλευρά του μυχού του κόλπου, εκτείνεται επί 7,5 μίλια, από το
λιμάνι του Κολυμπαρίου μέχρι τη χαμηλή Άκρα Αγία Μαρίνα.
Από το λιμάνι του Κολυμπαρίου, τα παράλια, αμμώδη, εκτείνονται επί
2 μίλια προς ανατολικα-νοτιοανατολικά, μέχρι τη χαμηλή Άκρα Ταυρωνίτης,
σχηματίζοντας τις παραλίες Κολυμπαρίου, Σκουτελώνα, Ραπανιανών
και Ταυρωνίτη.
Ναυάγιο επικίνδυνο για τη ναυτιλία, σε βάθος 3 μέτρων από την επιφάνεια,
βρίσκεται 2.5 δέκατα του μιλίου ανατολικά του νότιου λιμενοβραχίονα και σε
απόσταση 1,5 δεκάτου από την ακτή.
Στη νοτιοανατολική πλευρά της Άκρας Ταυρωνίτης βρίσκεται το αεροδρόμιο
του Μάλεμε.
Από την ανατολική πλευρά της Άκρας Ταυρωνίτης οι ακτές συνεχίζουν
την ανατολική πορεία τους επί 3,5 μίλια, μέχρι το Αλιευτικό Καταφύγιο
Πλατανιά, σχηματίζοντας τις παραλίες Μάλεμε, Γερανίου και Πλατανιά.
Από το λιμάνι του Πλατανιά, τα παράλια εκτείνονται προς ανατολικά-βορειοανατολικά,
επί ένα περίπου ναυτικό μίλι, μέχρι την χαμηλή και αμμώδη Άκρα Αγία Μαρίνα, που
αποτελεί το όριο της δυτικής πλευράς του μυχού του Κόλπου Χανίων, σχηματίζοντας την
παραλία Πλατανιά και την παραλία της Αγίας Μαρίνας.
Σε απόσταση 6/10 του μιλίου βόρεια της Άκρας Αγία Μαρίνα, βρίσκεται
η Νησίδα Θοδωρού (Άκυτος κατά την αρχαιότητα), η οποία με πλάτος 4/10 του
μιλίου, εκτείνεται επί 9/10 του μιλίου από ανατολικά προς δυτικά, έχει ύψος 157
μέτρα και έκταση περίπου 700 στρεμμάτων.
Στο μέσο των βορείων ακτών της νησίδας και σε μικρή απόσταση ανοικτά τους,
βρίσκεται η Βραχονησίδα Θοδωροπούλα.
Βράχοι πάνω και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας καλύπτουν το
νοτιοδυτικό όριο της νησίδας.
Στο στενό πέρασμα που σχηματίζεται ανάμεσα στη νησίδα και τις ακτές της
Κρήτης, τα βάθη δεν ξεπερνούν τα 3 μέτρα, ενώ βραχώδη αβαθή περιβάλουν τις
νότιες ακτές του περάσματος, σε μικρή απόσταση ανοικτά τους.
Υπολείμματα αεροσκάφους βρίσκονται 2,5/10 του μιλίου
ανατολικά-βορειοανατολικά του νοτίου ορίου της νησίδας και 0,5/10 του
μιλίου, ανοικτά των ακτών.
Ορμίσκος Κάτω Γαλατά
(Άνοιγμα 0,7/10 του μιλίου - Είσδυση 0,8/10 του μιλίου - Προσανατολ. Β.Β.Α.)
Από την Άκρα Αγία Μαρίνα, τα παράλια εκτείνονται προς νοτιοανατολικά για 1,8 ναυτικά μίλια, σχηματίζοντας την ανατολική πλευρά της παραλίας της Αγίας Μαρίνας και τις παραλίες του Κάτω Σταλού και του Κάτω Γαλατά, μέχρι το μέσο του ανοικτού προς βορρά Ορμίσκου Κάτω Γαλατά.
Βράχοι πάνω και κάτω απο την επιφάνεια της θάλασσας καλύπτουν τις ανατολικές ακτές του ορμίσκου, ενώ στη δυτική πλευρά του βρίσκεται το ομώνυμο Αλιευτικό Καταφύγιο.
Χάρτης
Ορμίσκος Αγίων Αποστόλων
(Άνοιγμα 4/10 του μιλίου - Είσδυση 2/10 του μιλίου - Προσαντολ. Β.Β.Δ.)
Αμέσως ανατολικά του Ορμίσκου Κάτω Γαλατά, βρίσκεται ο ανοικτός προς βορρά Ορμίσκος Αγίων Αποστόλων και η ομώνυμη παραλία.
Στη δυτική πλευρά του ορμίσκου βρίσκεται ο τουριστικός οικισμός Καλαμάκι.
Περίπου 100 μέτρα βορειοανατολικά του δυτικού ορίου του παραπάνω ορμίσκου, βρίσκεται μικρή χαμηλή ανώνυμη Βραχονησίδα.
Το στενό που σχηματίζεται ανάμεσα στη Βραχονησίδα και τις ακτές της Κρήτης, καλύπτεται από βράχους πάνω και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και δεν είναι πλεύσιμο.
Στην ανατολική πλευρά του ορμίσκου, σχηματίζεται η βραχώδης Χερσόνησος Αγίων Αποστόλων, που ενώνεται με τις ακτές της Κρήτης με χαμηλή, στενή και αμμώδη λωρίδα γής.
Καταφανές σημείο αναγνώρισης της Χερσονήσου, αποτελεί η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της.
Χάρτης
Αμέσως ανατολικά της Χερσονήσου Αγίων Αποστόλων σχηματίζονται
δύο μικρότεροι ορμίσκοι με αμμώδεις μυχούς, βόρειου προσανατολισμού,
ανοίγματος 1/10 του μιλίου και είσδυσης 1/10 του μιλίουο για τον δυτικό και
1/10 και 1,5/10 αντίστοιχα για τον ανατολικό.
Όρμος Νέας Χώρας
(Άνοιγμα 1 μίλι - Είσδυση 4/10 του μιλίου - Προσανατολ. Β.)
Ο ανοικτός προς βορρά Όρμος Νέας Χώρας, σχηματίζεται αμέσως δυτικά του Ορμίσκου του Κάτω Δαράτσου, στο δυτικό όριο της πόλης των Χανίων.
Στη δυτική πλευρά του Ορμίσκου σχηματίζεται η παραλία της Νέας Χώρας, ενώ στην ανατολική πλευρά του βρίσκεται ο ομώνυμος Λιμενίσκος.
Περίπου 5/10 του μιλίου ανατολικά της δυτικής άκρας του ορμίσκου και 4/10 του μιλίου βορειοδυτικά της ανατολικής άκρας, βρίσκεται η Νησίδα Λαζαρέτο.
Χάρτης
Το Αλιευτικό Καταφύγιο Νέας Χώρας, που χρησιμοποιείται και σαν μαρίνα, προστατεύεται από δύο λιμενοβραχίονες και είναι ανοικτό προς ανατολικά-νοτιοανατολικά.
Στην κεφαλή του βόρειου λιμενοβραχίονα λειτουργεί Φάρος με τα παρακάτω χαρακρτηριστικά:
Σχήμα 21 του Φ.Ε.Α.
Στίγμα Περίοδος Ύψος Φωτοβολία Χαρακτηριστικά
B 35o 31' 0'' Αναλ. Ερυθ. 3'' 3 μέτρα 8 μίλια Σιδηρόπλεκτος οβελός με εξωστη
A 24o 00' 5'' 0,3'' + 3,7'' = 3'' μεταλλική στήλη και ερυθρά οριζόντια λουρίδα
Στην κεφαλή του νότιου λιμενοβραχίονα, λειτουργεί Φάρος με πράσινο φως και τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
Σχήμα 21 του Φ.Ε.Α.
Στίγμα Περίοδος Ύψος Φωτοβολία Χαρακτηριστικά
B 35o 31' 0'' Αναλ. Πράσ. 3'' 3 μέτρα 8 μίλια Σιδηρόπλεκτος οβελός με εξώστη
A 24o 00' 5'' 0,3'' + 2,7'' = 3'' μεταλλική στήλη και πράσινη οριζόντια λουρίδα
Συστάδα βράχων πάνω και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και Βραχονησίδες, βρίσκονται δυτικά-βορειοδυτικά του Λιμενίσκου και η προσέγγιση του είναι ασφαλής μόνο από δυτικά-νοτιοδυτικά.
Σε απόσταση 6/10 του μιλίου βορειοδυτικά του Λιμένα Νέας Χώρας,
και στα όρια της ανατολικής πλευράς του μυχού του Κόλπου Χανίων,
βρίσκεται το παλιό Ενετικό Λιμάνι των Χανίων.
Καταφανή σημεία αναγνώρισης του, αποτελούν ο πέτρινος Φάρος
στην ανατολική πλευρά του, και το φρούριο του Φιρκά στα δυτικά.
Προστατεύεται απο βόρεια, με λιμενοβραχίονα μήκους 600 μέτρων.
Στην κεφαλή του λιμενοβραχίονα, λειτουργεί Φάρος με τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
Στίγμα Περίοδος Ύψος Φωτοβολία Χαρακτηριστικά
B 35o 31' 2'' Αναλ. Ερυθ. 2,5'' 3 μέτρα 26 μίλια Πέτρινος Φάρος
A 24o 01' 0'' 0,06'' + 2,44'' = 2,5''
Στην δυτική πλευρά της εισόδου στο λιμένα Χανίων λειτουργεί Φάρος με τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
Σχήμα 21 του Φ.Ε.Α.
Στίγμα Περίοδος Ύψος Φωτοβολία Χαρακτηριστικά
Β 35ο 31' 1'' Αναλ. Πρασ. 4'' 5 μέτρα 7 μίλια Σιδηρόπλεκτος οβελός με εξώστη
Στίγμα Περίοδος Ύψος Φωτοβολία Χαρακτηριστικά
Β 35ο 31' 2'' Σταθερός 3 μέτρα 7 μίλια Λευκή μεταλλική στήλη
Α 24ο 01' 2'' Πράσινος με πράσινη οριζόντια λουρίδα
Τα δυτικά παράλια της Χερσονήσου Ακρωτήρι, αποτελούν τα ανατολικά
παράλια του Κόλπου Χανίων. Αμέσως ανατολικά του Λιμένα Χανίων
απλώνονται οι συνοικίες Κούμ Καπί, Χαλέπα και Ταμπακαριά, με τις
ομώνυμες παραλίες τους.
Περίπου 1,5 ναυτικά μίλια ανατολικά-βορειοανατολικά του Λιμένα Χανίων,
βρίσκεται το Αλιευτικό Καταφύγιο της Αγίας Κυριακής, με καταφανή την
ομώνυμη εκκλησία.
Τα μικρά βάθη στο εσωτερικό του, το καθιστούν κατάλληλο μόνο για βάρκες.
Από το αλιευτικό καταφύγιο της Αγίας Κυριακής, τα παράλια εκτείνονται
προς βορρά επί 1 μίλι, μέχρι τις εγκαταστάσεις του βιολογικού καθαρισμού
λυμάτων Χανίων, ενώ 8/10 του μιλίου βορειότερα, βρίσκεται η νοτιοδυτική
άκρα του Ορμίσκου Κόκκινος Πύργος.
Ορμίσκος Κόκκινος Πύργος
(Άνοίγμα 3/10 του μιλίου - Είσδυση 5/10 του μιλίου - Προσανατολ. Β.Δ.)
Στα νοτιοδυτικά παράλια του Ορμίσκου Κόκκινος Πύργος, βρίσκονται λιμενικές εγκαταστάσεις φορτοεκφόρτωσης και αποθήκευσης πετρελαιοειδών, ενώ στο μυχό του, υπάρχει το ομώνυμο Αλιευτικό Καταφύγιο κατάλληλο μόνο για μικρά σκάφη, η ομώνυμη παραλία και η καταφανής εκκλησία του Αγίου Ονούφριου.
Χάρτης
Όρμος Καλαθάς
(Άνοιγμα 1,8 μίλια - Είσδυση 1,4 μίλια - Προσανατολ. Β.Δ.)
Αμέσως ανατολικά του Ορμίσκου Κόκκινος Πύργος, βρίσκεται ο ανοικτός προς βορειοδυτικά Όρμος Καλαθά, ανοίγματος 1,8 μιλίων μέχρι την Άκρα Χονδρός Κάβος και είσδυσης 1,4 μιλίων προς νοτιοανατολικά.
Στο μυχό του όρμου βρίσκεται η ομώνυμη παραλία και το χωριό, (329 κάτ. απογρ. 2001).
Σε απόσταση περίπου 100 μέτρων απο τον μυχό του βρίσκεται η χαμηλή Βραχονησίδα Καλαθάς.
Χάρτης
Ορμισκος Τερσανάς
(Άνοιγμα 0,5/10 του μιλίου - Είσδυση 1,5/10 του μιλίου Προσανατολ. Β.Δ.)
Σε απόσταση 1,4 δεκάτων του μιλίου νότια-νοτιοανατολικά της Άκρας Χονδρός Κάβος, μέσα στα όρια του Όρμου Καλαθά, βρίσκεται ο ανοικτός προς δυτικά-νοτιοδυτικά Ορμίσκος Τερσανάς ή Κάραβος, με μικρή προβλήτα στη βόρεια πλευρά του ορμίσκου και την ομώνυμη παραλία στο μυχό του.
Χάρτης
Από την Άκρα Χονδρός Κάβος, οι ακτές εκτείνονται προς
βορειοανατολικά, σχηματίζοντας μικροκολπώσεις επί
5/10 του μιλίου, μέχρι την Άκρα Μαυρομούρι, που αποτελεί
και το βορειοανατολικό όριο του Κόλπου Χανίων.